Waarom Sunderland cruciaal is voor de toekomst van de Premier League-piramide

De afgelopen jaren zagen we dat alle drie de gepromoveerde clubs uit de Championship in hetzelfde seizoen ook weer degradeerden – de ploeg van Régis Le Bris zou die vloek kunnen doorbreken.

Afgelopen seizoen degradeerden alle drie de gepromoveerde teams uit de Premier League. Het seizoen dáárvoor gebeurde precies hetzelfde. De angst was dat de kloof tussen de Premier League en de Championship inmiddels zó groot is geworden dat overleven voor nieuwkomers praktisch onmogelijk is, laat staan dat ze kunnen floreren. Het is een zichzelf versterkend probleem: hoe langer de andere 17 teams in de Premier League blijven en zich vetmesten aan tv-gelden, hoe moeilijker het wordt voor ploegen die van onderaf komen om indruk te maken.

Er was dus dringend behoefte dat de promovendi meer weerstand zouden bieden dan vorig seizoen, toen Leicester City, Ipswich Town en Southampton samen slechts 59 punten pakten. Negen wedstrijden in dit nieuwe seizoen – nog niet eens op een kwart – hebben Sunderland, Leeds en Burnley samen al 38 punten gehaald. Geen van de drie staat momenteel in de degradatiezone. Maar het meest in het oog springend zijn de prestaties van Sunderland, dat al 17 punten heeft gepakt en, tot algemene verbazing, vierde staat.

regis-le-bris — *Manager van Sunderland Régis Le Bris*

Hun programma, dat moet erbij gezegd worden, was hen goedgezind. Zaterdagochtend gezien had Sunderland pas één team uit de bovenste helft van de ranglijst getroffen. Beginnen met een thuiswedstrijd tegen West Ham is ongeveer zo zacht als Premier League-introducties komen. Ze troffen Nottingham Forest in die vreemde dip onder Ange Postecoglou en Aston Villa in hun vroege-seizoensvormcrisis. Ze versloegen ook Brentford en Wolves thuis.

De nederlaag bij Manchester United vlak voor de interlandbreak leek te bevestigen dat Sunderland zou kunnen worstelen tegen betere tegenstanders. Juist daarom was de wedstrijd van zaterdag tegen Chelsea zo belangrijk. Kunnen ze uit winnen? Kunnen ze de elite uitdagen? Was hun goede start een optische illusie veroorzaakt door een gunstige speellijst? Toen ze binnen vier minuten al 1-0 achter stonden, zag het er niet best uit. Maar ze knokten zich terug, kwamen halverwege de eerste helft langszij en wonnen in blessuretijd via een klassieke counter. Was het een smash-and-grab? Niet echt: Sunderland had de betere xG (expected goals).

Tegen Villa – toen linksback Reinildo van het veld werd gestuurd – en tegen United, nadat ze 2-0 achter kwamen, schakelde Sunderland over op drie man achterin. Op Stamford Bridge begon manager Régis Le Bris meteen met een 5-4-1, ondanks de blessure van centrumverdediger Omar Alderete. Alderete is misschien wel hun grootste transfermeevaller: een harde maar stijlvolle opbouwende verdediger die ze hebben gehaald bij Getafe. Daardoor schoof Dan Ballard centraal, met Nordi Mukiele rechts van hem (het is eerlijk gezegd onverklaarbaar dat een centrale verdediger van die kwaliteit voor slechts ongeveer €10,9 miljoen, plus nog eens zo’n €2,9 miljoen aan potentiële bonussen, is overgekomen van Paris Saint-Germain) en de gehuurde Lutsharel Geertruida links van hem. Geertruida speelde als back in het kampioenselftal van Arne Slot bij Feyenoord en had tot zaterdag vooral op het middenveld gestaan voor Sunderland.

Doordat twee van de drie centrale verdedigers zó comfortabel aan de bal zijn, kunnen ze gemakkelijk doordrukken en wanneer nodig een extra man op het middenveld vormen. Het systeem was een 5-4-1, wat Chelsea extreem lastig vond om open te breken, maar het was allerminst passief. Op de momenten dat Sunderland besloot te pressen, deden ze dat met felle overtuiging, aangestuurd door Noah Sadiki, wiens duizelingwekkende loopvermogen al doet denken aan N’Golo Kanté. In de jonge ploeg is middenvelder Granit Xhaka uitgegroeid tot een echte leider: een speler met klasse en scherpte, maar ook van staal.

Sunderland heeft duidelijk geprofiteerd van een zomerse investeringsronde van ongeveer €183 miljoen aan 13 vaste aankopen, al haalden ze ook circa €51,5 miljoen binnen aan uitgaande transfers — met als opvallendste verkoop Jobe Bellingham aan Borussia Dortmund. Maar ze hebben verstandig geïnvesteerd. Vorig seizoen, toen hij de tweede helft van Southamptons terugval richting Championship meemaakte, zei Ivan Jurić dat hij had verwacht dat zijn spelers technisch en tactisch tekort zouden komen, maar dat hij was geschrokken van hoe fysiek ze werden overrompeld. Sunderland lijkt zich zeer bewust te zijn geweest van dat risico en tekende eigenlijk alleen fysiek sterke spelers.

Dat betekent niet dat Sunderland alleen maar op kracht leunt. Hun voorkeursplan – net als in hun betere wedstrijden vorig seizoen – is om compact te verdedigen, druk te absorberen en dan in de omschakeling toe te slaan. Er zit een duidelijk idee achter het spel. Het zegt veel over zowel de scouting als het werk van Le Bris dat er ogenschijnlijk zo weinig verstoring is geweest ondanks de golf aan nieuwe spelers.

Het is uiterst onwaarschijnlijk dat Sunderland vierde blijft staan. Hun schema in de tweede helft van de eerste seizoenshelft is een stuk zwaarder dan in de eerste helft, ze zullen mogelijk wel zeven spelers kwijt zijn aan de Afrika Cup en er zal waarschijnlijk een zekere terugval naar het gemiddelde optreden. Realistisch gezien hebben ze echter waarschijnlijk nog maar zes zeges nodig voor handhaving – en dat was altijd het primaire doel. Een doel waarvan zelfs na de euforie van de play-offfinalezege tegen Sheffield United in mei weinig fans dachten dat het haalbaar was.

Dat is niet alleen goed nieuws voor Sunderland, maar ook voor het Engelse voetbal als geheel. Na twee seizoenen waarin de promovendi nauwelijks meer leken te zijn dan opvulling, is het cruciaal voor de hele voetbalpiramide dat het idee opnieuw leeft dat je kunt promoveren, in de Premier League kunt komen en er ook kan blijven!